Temel Nota Bilgisi #4
Ses Değiştirici (Altere) İşaretler
Temel Nota Bilgisi #4 , Altere işaretler önüne geldiği notayı inceltir (tiz), kalınlaştırır (pes) ya da eski doğal hâline getirir. Ses değiştirici işaretleri iki ana grupta toplayabiliriz.
1. Evrensel Müzikte Değiştirici (Altere) İşaretler
Batı müziğinde her ses arasında yarım ton farkı vardır. Dolaysıyla bir sesi yarım ses inceltmek ve yarım ses kalınlaştırmak için notadan önce bu işaretlerden konur.
Diyez: Önüne geldiği notayı yarım ses (perde) tizleştirir. Örnek: Do notasının önüne gelen diyez işareti, do notasının artık do diyez olarak kullanılması gerektiğini gösterir.
Tonal müzikte her perde yarım ses konumundadır. Herhangi bir notanın önüne diyez işareti konulduğunda bir sonraki perdenin kullanılacağı anlamına gelmektedir.
Çift Diyez: Önüne geldiği notayı tam ses (perde) tizleştiren işarettir. Örnek: Do notasının önüne gelen çift diyez işareti, Do çift diyez notasının artık Re perdesine denk geleceğini göstermektedir.
Bemol: Önüne geldiği notayı yarım ses (perde) pestleştirir. Örnek: La notasının önüne gelen bemol işareti, La notasının artık La bemol olarak kullanılması gerektiğini gösterir.
Çift Bemol: Önüne geldiği notayı tam ses (perde) pestleştiren işarettir. Örnek: La notasının önüne gelen çift bemol işareti, La çift bemol notasının artık Sol perdesine denk geleceğini göstermektedir.
Natürel: Türk Müziğinde; Doğal, Bekar olarak ta kullanılmaktadır. Önüne geldiği notayı doğal konumuna ya da yazılı olan nota içerisinde ilk haline dönüştürür.
Değiştirici işaretler, dizek üzerinde anahtardan hemen sonra yazılırsa tüm eser boyunca yazılı olduğu tüm notaları kapsar. Eğer sadece ölçü içerisinde kullanılmışsa sadece o ölçü içerisini etkilemektedir.
Örneğin: Anahtardan sonra yazılmış olan ve Si notasına denk gelen bemol işareti eser içerisindeki tüm Si seslerinin bemol olacağını gösterirken, ölçü içerisinde Si için kullanılan bemol sadece o ölçü içerisindeki Si notalarını kapsamaktadır.
2. Türk Müziğinde Değiştirici İşaretler
Türk müziğinde notalar arası uzaklık batı müziğine nazaran daha azdır. Batı müziğinde yarım perde dediğimiz ses, türk müziğinde on ikiye kadar bölünmektedir. Bu bölümlerin her birine “KOMA” adı verilir. En küçük ses aralığı anlamına gelmektedir. Batı müziğinde yarım aralık veya yarım perde bir komadır.
Sitemizde Nota ve Türkü Sözü Aramak İçin Tıklayınız.